სახელმწიფო ინსპექტორის სამსახურის განცხადება
2022-01-13 20:00:12
დღეს, საქართველოს პრეზიდენტმა ხელი მოაწერა ,,სახელმწიფო ინსპექტორის სამსახურის შესახებ” კანონში ცვლილებებს, რომლითაც სახელმწიფო ინსპექტორის სამსახური გაუქმდა.
ცხადია იმ ფონზე, როდესაც ასეთი მნიშვნელოვანი ,,რეფორმა” განხორციელდა დაჩქარებული წესით, სახელმწიფო ინსპექტორის სამსახურის, სფეროს სპეციალისტების, საერთაშორისო ორგანიზაციებისა და სამოქალაქო სექტორის ჩართულობის გარეშე და მისი დაჩქარებული წესით განხილვა ვერ დაასაბუთა საქართველოს პარლამენტმა; იმ ფონზე, როდესაც არსებობს საქართველოს საკონსტიტუციო სასამართლოს არაერთი გადაწყვეტილება, რომლითაც არაკონსტიტუციურად არის ცნობილი არჩევითი თანამდებობების გაუქმება; იმ ფონზე, როდესაც საქართველოს პარლამენტში კანონპროექტის განხილვისას პასუხი ვერ გაეცა ვერც ერთ მნიშვნელოვან კითხვას; იმ ფონზე, როდესაც პარლამენტის მიერ შემუშავებული კანონპროექტები არ/ვერ აძლიერებს ორ ახლადშექმნილ სამსახურს და ვერ ქმნის მათი ხელმძღვანელების დამოუკიდებლობის გარანტიებს; იმ ფონზე, როდესაც კანონი მიღებული იქნა საგამოძიებო და პერსონალურ მონაცემთა დაცვის ფუნქციების შეუთავსებლობის მოტივით, თუმცა სამსახურისთვის არავის უკითხავს თავსდებოდა თუ არა ეს ორი ფუნქცია ერთმანეთთან ან რა გამოწვევები იყო ამ ორი ფუნქციის ერთად განხორციელების პროცესში; იმ ფონზე, როდესაც ახალ საგამოძიებო სამსახურს არ დაუმატეს არცერთი ქმედითი მექანიზმი სამოხელეო დანაშაულების ეფექტიანად გამოსაძიებლად და არ გაითვალისწინეს არცერთი ის გამოწვევა, რომელზეც სახელმწიფო ინსპექტორის სამსახური მიუთითებდა თავის ანგარიშებში; იმ ფონზე, როდესაც ახალი კანონით არ უმჯობესდება საქართველოში პერსონალურ მონაცემთა დაცვის მდგომარეობა და ,,პერსონალურ მონაცემთა დაცვის შესახებ” ევროპული სტანდარტების შესაბამისი კანონპროექტი 2 წელზე მეტია საქართველოს პარლამენტის მიერ განუხილველია; იმ ფონზე, როდესაც სახელმწიფო ინსპექტორის სამსახურისა და სახელმწიფო ინსპექტორის თანამდებობის გაუქმებას მოყვა უმკაცრესი შეფასებები როგორც ეროვნულ, ასევე საერთაშორისო დონეზე; იმ ფონზე, როდესაც საქართველოს პრეზიდენტის დღევანდელ განცხადებაშიც კი აღნიშნულია, რომ მიუღებელია ასეთი მნიშვნელოვანი კანონის მიღება დაჩქარებული წესით, ყოველგვარი კონსულტაციების და სათანადო დისკუსიის გარეშე და მიიჩნევს, რომ ძალიან ცუდი პრეცედენტია, 6 წლის ვადით არჩეული დამოუკიდებელი სამსახურის ხელმძღვანელი პირის სამსახურიდან გათავისუფლება ყოველგვარი წინასწარი გაფრთხილებისა თუ მისი პროფესიული საქმიანობის მიმართ არგუმენტირებული შენიშვნების გარეშე. მაშინ როდესაც, საქართველოს პრეზიდენტი თავად აღნიშნავს, რომ მიღებული საკანონმდებლო ცვლილებების შედეგად შექმნილია უსამართლო ვითარება - არსებობდა საქართველოს პრეზიდენტის მხრიდან აღნიშნულ კანონზე ვეტოს დადების მოლოდინი.
მიუხედავად იმისა, რომ საქართველოს პარლამენტის მხრიდან, ვეტოს დაძლევის თაობაზე, გამოთქმული იყო მყარი პოზიცია, საქართველოს პრეზიდენტის მხრიდან გადადგმული ეს ნაბიჯი იქნებოდა მნიშვნელოვანი ქვეყნის დემოკრატიული განვითარებისთვის, ადამიანის უფლებების დაცვაზე ორიენტირებული დამოუკიდებელი ინსტიტუტების გაძლიერებისა და არჩევით თანამდებობაზე მყოფი პირებისათვის მეტი სამართლებრივი გარანტიების უზრუნველყოფისთვის. ამასთან, მოტივირებული შენიშვნების წარდგენის შემდგომ, პარლამენტს ექნებოდა შესაძლებლობა კიდევ ერთხელ დაფიქრებულიყო და გადაესინჯა მის მიერ მიღებული გადაწყვეტილება, რათა, ფართო დისკუსიის საფუძველზე განეხორციელებინა რეალურ რეფორმაზე ორიენტირებული კანონის მიღება.
აღნიშნული კანონის მიღებითა და ძალაში შესვლით, საქართველოში გაუქმდა დამოუკიდებელი ინსტიტუტი, რომელიც მისი შექმნის დღიდან ორიენტირებული იყო ადამიანის უფლებების დაცვაზე და რომელმაც, შეზღუდული საკანონმდებლო, ადამიანური და ფინანსური რესურსის, სახელმწიფო უწყებების მხრიდან თანამშრომლობის დაბალი ხარისხის პირობებშიც კი შეძლო - აემაღლებინა საზოგადოების ნდობა ინსტიტუტის მიმართ, კომპეტენციას მიკუთვნებული ფუნქციების ეფექტიანად შესრულების გზით.